Saturday, March 30, 2013

ඔබේ දෑස දැකගත්තෙමි... වැරදිකාර ළඳුනේ...!



ජීවිතේ සමහර අවස්ථා වලදි අපි කොච්චර ආසාවකින් කැමැත්තකින් භක්තියකින් පේවිලා කරන කටයුත්තක් වුනත් අතපහු වෙනවා අද අපි මූණ දෙන කාර්ර්‍‍යබහුලත්වය හමුවේ. එහෙම වුන අවස්තාවක ආයෙත් සොඳුරු කර්තව්‍ය පටන් ගන්න අවස්තාවක් පෑදෙන කම් බලාගෙන ඉන්නෙත් පුදුමාකාර නොඉවසිලිවන්ත කමකින්, අසහනයකින්. පහුගිය දොහේ අපේ ගීයක මතකපොතටත් උදාවෙල තිබ්බේ වගෙ බොහොම කර්කශ ඉඩෝරයක්. ඉතින් ඉඩක් ලද ඇසිල්ලෙම කඨෝර නිහඬතාවය ඉවරයක් කරල ගීයක මතකය අවදිකරන්න හිතුවා..:)

මීට අවුරුදු ගණනාවකට කලින් ආචාර් ප්‍රේමසිරි කේමදාසයන් ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ ශබ්දාගාරයට වෙලා තමන්ගේ වාද්‍ය කණ්ඩායම එක්ක බලාගෙන ඉන්නවා එක්තරා නම ගිය ගායකයෙක් එනකම්. දැන් ගායකයා එනව කියල පොරොන්දු වුනු වෙලාවත් පහුවෙලා. ඒත් ගායකයා නම් එන පාටක් නැහැ. කොහොමහරි අන්තිමට පනිවිඩයක් එනවා අදාල ගායකයට එන්න වෙන්නෙ නැහැ කියලා. ප්‍රේමසිරි කේමදාසයන් කොහොමටවත් කැමති වෙන්න නැහැ පටිගත කිරීම කල් දාන්න. මේ වෙලාවෙ හරි අපූරු සිද්දියක් වෙනවා.
කේමදාසයන් තමන්ගේ වාද්‍ය වෘන්දයේ ඉන්න විශිෂ්ඨතම වයලින් වාදකයා - අමරසිරි පීරිස් අමතලා "අමරේ පොඩ්ඩක් මේක කියන්න බලන්න" කියල ඉල්ලීමක් කරනවා. ගායකයා ආධුනිකයි. ස්වර කණ්ඩ ගායනයේ සහ හඬ පාලනයේ මනා දැනුම් ලත්තෙක් වුනත් පීරිස් මීට කලින් මේ වගේ සජීවි ගායනයන්ට සහ පටිගතකිරීම් වලට ගායනයෙන් දායක වෙලා නැහැ. හින්දම මුලදි අදිමදි කලත් කේමදාස මාස්ටර් ගේ පෙරැත්ත නිසාම අමරසිරි පීරිස් නැමැති වයලින් වාදකයා හොඳ හුස්මක් ඉහලට අරගෙන ගැඹුරු ශාන්ත කටහඬින් ගායනය අරඹනවා... "ළඳුනේ... ළඳුනේ..."

ඉතින් අර මුලින් කියපු ගායකයගේ අතපසු වීම කෙළවර වෙන්න සිංහල ගීත කෙතට තවත් අග්‍රගණ්‍යය හඬ පෞර්ෂ්‍යයක් හඳුන්වා දෙමින්. බැරි වෙලාවත් ඔහු එදා ආවනම් තවමත් අමරසිරි හඬ අපි නොඅසපු හඬක් වෙන්නත් ඉඩ තිබුනා. කොහොම උනත් හැරෙමු අපි ගීතය දිහාවට... මේ ගීතය හරි ප්‍රසිද්ධයි ගණිකාව ගැන කියන සින්දුව කියලා. ලෝකයේ පැරණිතම වෘත්තිය විදියට සැලකෙන ගණිකා වෘත්තිය ( දඹදිව අම්බපාලි, ජනපද කළ්‍යාණි ලගෙ ඉඳලා පැවතෙන්නක්ය කියනවනෙ ) ගැන ගැයෙන ගීයක් විදියට මේකේ විශේෂත්වයක් තියෙනවා තමයි. හැබැයි ඒකම පමණක් නෙමෙයි. මොකද ගණිකාවන් , අභිසරුලියන් ගැන ලියැවුනු ගීත තව බොහෝමයක් තියෙනවා.  ඔක්කොම අතරිනුත් මේක හරිම විප්ලවීය ගීතයක් කියලයි මට හිතෙන්නෙ. මොකද කියනව නම් ලෝකයේ පළවෙනි වතාවට ගණිකාව දිහා මානව දයාවෙන් ඇළලී ගිය දෘශ්ඨි කෝණයකින් බලා ලියැවුනු ගීය මෙයම වෙන්න ඇති.

ළඳුනේ // 
ඔබේ දෑස දැකගත්තෙමි
සැඳෑ කලෙක ළඳුනේ.. 
දෙනෝදහක් අතගත්තද
සැමියකු නැති ළඳුනේ..... 

නෑයෙක් නෑකම නොකියන
වීදි සරණ ළඳුනේ
තෙල් මල් ගෙන දෝතපුරා
මුනිකුටියට පියමං වන
ඔබේ දෑස දැක ගත්තෙමි
සඳෑ කලෙක ළඳුනේ.. 

බුදුන් දැක නිවන් දකිමැයි
දෙව්-රම යන පාර අහන
ඔබද පටාචාරවකි 
ඔබද කිසා ගෝතමියකි...

පිරිමින්ගේ පාප කන්දට
දෝස විඳින ළඳුනේ
අඳුරේ පව් කරන දනා
එළියේ රවන ළඳුනේ

ළැම පමනක් ලොවට පෙනෙන
ළය නොපෙනෙන ළඳුනේ
කුහුඹුවකුට වරදක් නැති
වැරදිකාර ළඳුනේ...


එදත් අදත් ගණිකාව ගැන සමාජය තුල තියෙන මතය එච්චර යහපත් එකක් නෙමෙයි. සරලවම කිව්වොත් එක පැත්තකින් මාතෘත්වය වෙනි උතුම් පදවියක් ලැබීමට තරම් සුදුසු වූ ගැහැනියම සමාජීය ධුරාවලියේ තවත් අන්තයකදී වෛශ්‍යාවක බවට පත් වෙනවා කියන කාරණාව අපි හැමෝගෙම ළය මඬල බර හුස්මකින් පුරවාලීමට සමත් තරම් සන්වේදී කාරණාවක් වෙනවා.

කොහොම උනත් ගණිකාව හොඳද නරකද කියලා තීරණය කිරීම පාඨක ඔබට ඉතුරු කරලා මම හැරෙන්නම් ගීයෙ පසුබිම් කතාව දිහාවට. වකවානුව 80 දශකය විය යුතුයි. මේ ගීතයේ රචකයා නීතීඥ රන්බණ්ඩා සෙනෙවිරත්නයන්.

ආරන්චි විදියට මේ සිද්ධිය වුනයි කියන්නෙ රන්බණ්ඩා සෙනෙවිරත්නයන්ගෙ මිතුරෙකුට. ( නම් ගම් මනංකල්පිත නොවෙන හින්දම සියලු දෙනාගේ ගරුත්වය සහ ආරක්ෂාව පිණිස අපි එහෙම යොදමු ).  මේ මිත්‍රයා කාලෙ පදින්චි වෙලා ඉන්නෙ මහනුවර බෝඩිමක. බෝඩිම්පලේ තවත් යාලුවො කට්ටියක් එක්ක තමයි මෙයා ඉන්නෙ. බෝඩිම් සඟයන්ට තිබුනා හරි නරක පුරුද්දක්. තමයි පඩි දවසට පස්සෙ දවසෙ ගණිකාවක් බෝඩිමට එක්කගෙන එන එක. මේ යාලුවට ඒක හරිම නුහුරුයි. ඔහු එක හෙලාම සමාගමය ප්‍රතික්ෂේප කලත් ගණිකාවගේ මූණ හොඳට බලාගන්නව. රුපියල් සත වලට පිරිමි දහ දොලොස් දෙනෙක් එක්ක අහිංසක යුවතියකගෙ රීරි මාංශෙ ඔට්ටු වෙද්දි රාත්‍රියත් එහෙම්ම ගෙවිල ගිහින් පහුවදාට එළි වෙනවා. කරපු පවුකම් රාත්‍රියට. පහුවෙනිද පුර පසලොස්වක පෝය දවසක්. හෝදල ගෙට ගත්තම කොල්ලන්ගෙ බලුකම් කොහෙන් හොයන්නද කිව්වත් වගේ පහුවෙනිද හවස් ජාමෙ යාලුවො ටික ඔක්කොම යනව පන්සල්. දළදා මාළිගාවට..!!! 

ඔන්න එතකොට අපේ කතා නායකයා දකිනව හුරු පුරුදු මූණක්. ඔහුට හිතා ගන්නත් බැහැ. තෙල් මල් අතින් අරගෙන මුණිඳු පුදන්න යන්නෙ ඊයෙ තමන්ගෙ යලුවොත් එක්ක හරි හරියට ඔට්ටු වෙච්ච අභිසරු ලියම තමයි. කතා නායකයා එතන ඉන්න තමන්ගෙ යාලුවොන්ට ඇයව පෙන්නල යෝජනා කරනවා ඇයට කතා කරන්න. ඒත් රාත්‍රී කාලයේ ඇය හා හරි හරියට රති කෙලියේ යෙදුනන් එලිමහනේ ඈ හා දොඩමලු වීම ප්‍රතික්ෂේප කරන්නේ, එය ඔවුන්ට ඉමහත් මදි පුංචිකමක් ලෙස සලකමින්. මේ වෙලාවෙ අපේ කතා නායිකාව ඔවුන්ව දකිනවා.. ඇඳින ගන්නවා.. එත් ඔවුන් හා කතා කරන්න හෝ එතැන වැඩි වෙලා රැඳෙන්න ඇයටත් ශක්තියක් නැහැ.. සියුම් සිනාවක් ඔවුන් වෙත හෙලන ඇය උවමනාවෙන්ම ඔවුන්ව මගහැර යනවා.. මේ සිද්ධිය සෙනෙවිරත්නයන්ගෙ මිත්‍රයාගෙ හදවතේ ප්‍රබල කම්පනයක් ඇති කරනවා. විටෙක ශරීර මාංසයට ලොල් වී ඇයව හප කරන මේ සමාජයම විටෙක කුනු වූ මස් වැදැල්ලක් සේ පිළිකුලින් යුතුව ඇයව ප්‍රතික්ෂේප කරනවා. මේ සමාජ යථාර්තයන් වගේම සමාජ කුහකත්වය ඉස්මතු කරමින් මේ ගීතය නිම වෙල තියෙනෙවා.

ආරම්භය සිද්දවෙන්නෙ මානව දයාවෙන් පිරී ගියහඬකින් සහ කරුණාව කැටි කරගත්ත වදනින්. මම එහෙම කියන්නෙ ගණිකාව සඳහා සාමාන්‍ය භාශිතයේ පවතින කටුක කඨෝර වදන් වලින් මිදිලා ළඳුනේ නම් වූ සොඳුරු ආමන්ත්‍රණයකින් ගීයේ ආරාම්භය සිද්ද වෙන නිසාවෙන්.
‘ඔබේ දෑස දැකගත්තෙමි සැඳෑ කලෙක ළඳුනේ..’ කියන වදනින් රචකය අදහස් කලේ හවස කාලයේ විහාරස්ථාන භූමියේදි අනපේක්ෂිත අයුරින් නෙතගැටෙන ඇගේ රුව. ඒක එක්තරා විදියක පුදුමයක් රචකයා තුල ඇති කරවනවා. මොකද ගණිකාව සහ බුදුන් පුදන උපාසිකාව කියන්නෙ සන්සාර ගමනේ එකිනෙකට ඉඳුරාම වෙනස් වූ අන්ත දෙකක පසුවන්නියන්. ඒත් රචකයාට වරදින්නෙ නැහැ. ඔහුටු පුරුදු, ඔහුගේ මතකයේ රැඳුන නෙත් යුගලයම තමයි ඒ. එතනින් එහාට ඇය අභිසරු ලියම බැව් තවුරු කරගන්න රචකයා ඉතාම සංවේදී විදියට ඇය මූණ පාන ජීවන ඛේදවාචකය ගෙනහැර පානවා. දහසක් පිරිමි ඇගෙ අතගන්නවා. ඇගේ රස පහස සොයා එනවා. එනමුත් ඇය අස්වාමිකයි. සැමියෙක් නැති, ආදරයක් නැති, සෙනෙහසක් නොදකින ලෝකයක් තුල ඇය හුදු පිරිමි උදෙසා කැප වුනු කෙළි භාන්ඩයක් වෙනවා. 'දෙනෝදහක් අතගත්තද සැමියෙකු නැති ළඳුනේ ' යන්නෙන් අදහස් වෙන්නෙ එයයි. 

නෑයෙක් නෑකම නොකියන
වීදි සරණ ළඳුනේ 

මේ යෙදුමත් ඉතාම තීව්‍ර විදියට ඇය සමාජය තුළ කොන් කෙරෙන අයුරු පෙන්වනවා. අභිසරුලියකට ප්‍රසිද්ධියේ නෑකම් කියන්න කවුරුත් ඉදිරිපත් වෙන්නෙ නැහැ. ඇය තරමට පහත් නින්දිත චරිතයක් විදියට සමාජය තුල හංවඩු ගැහීමකට ලක් වෙලා තියෙන්නෙ. ඉතින් එවන් වූ සමාජයක් තුලින් වෙත නිරන්තරයෙන් එල්ල වෙන්නෙ ගැරහුම් පමණයි. මේ ගැරහුම් ඉදිරියේ වීදි සරන ළඳුන් අන්ත අසරණයි.

කෙනෙක් ජීවිතයේ අන්ත අසරණ වුනාම තමන්ගෙ ආගම දහම වෙත සිත යොමුවීම නිරායාසයෙන්ම සිද්ද වෙන්නක්. ඒක බුද්ධ කාලීනවත් එහෙම වුනා. බුදුන්ගෙ පිහිට පතාගෙන ඇවිදින් මොක් සුවය විඳින්න වාසනාව පාදාගත්තු බොහෝ පිරිස් ඒ විදියට අනේකවිද පීඩාවන්ට ලක් වෙච්ච අය. මේ යුවතියත් තෙල් මල් ගෙන දෝත පුරා මුණි කුටියට පිය මනින්නෙ ඒසා අසරණ බවක් හිතට දැනෙන නිසාම වෙන්න ඇති. මම හිතන්නෙ තමන් කරන කියන දේ ගැන එතරම් තැකීමක් නොකර ස්වකීය රූපශ්‍රීයට දනුන් ලොල් වන අයුරු දැක ප්‍රීති වෙමින් සිරුර විකුනන ගණිකාවකට වඩා මෙම ගීය හරහා ආමන්ත්‍රණයට ලක්වෙන ළඳුන් වෙනස් වෙන්නෙ ඔන්න ඔය ඔවුන්ගේ හිතට දැනෙනවාය කියන වරදකාරී හැඟීම සහ අසරණ බවත් එක්ක. 

බුදුන් දැක නිවන් දකිමැයි
දෙව්-රම යන පාර අහන
ඔබද පටාචාරවකි
ඔබද කිසා ගෝතමියකි

අපි පටාචාරවට , කිසාගෝතමියට බනින්නෙ නැහැ. මොකද බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ එන මේ චරිත කලකදී අන්ත අසරණතාවන්ට පත් වුනත් පස්සෙ කලෙක බුදුන් දැක නිවන් ලබපු නිසා. ඒ නිසාම ඒ චරිතවලට බෞද්ධයො යම් ගරුත්වයක් ලබ දෙනවා. ඉතින් මේ ළඳුන්ටත් එවන් වූ ගරුත්වයක් හිමිවිය යුතුයි කියන තැනට තමයි රචකයා තම සිතුවිළි මෙහෙයවන්නෙ. එනම් බුදුන් සමයෙත් මේසා අසරණබාවයන්ට, පීඩාවන්ට, අසාධාරණයන්ට ලක් වූ පිරිස හිටියා. එකළ ඔවුන්ට බුදුන් පිහිට වුනා. ඒත් අද ඔවුන්ට එවන් පිළිසරණක් නැති සඳ ඔවුන් මුනි කුටියට ඇදෙනවා. 

පිරිමින්ගේ පාප කන්දට
දෝස විඳින ළඳුනේ

ගණිකාවක් ගණිකාවක් වෙන්නෙ පිරිමි (එනම් ඇගේ ගනුදෙනු කරුවන් වන පිරිමි පුද්ගලයන්) ඈ වෙත එන නිසා. එත කොට ඈව ගණිකාවක් කරන්නෙ ඔවුන් විසින්. සර්‍ව සාධාරණ සමාජයක නම් ඇයට මේ වෘත්තීය කරන්න බැහැ. ඇත්ත ඇය වැරදිකාර යුවතියක්. හැබැයි ඇය විතරමද වැරදි කියල අහන ප්‍රශනයයි වැදගත්.  මෙතනදි වෙන අසාධාරණය තමයි ඈව දෙපැත්තකින්ම පෙලීමකට ලක් වෙනෙවා. පලමු වශයෙන් ගණිකා වෘත්තීයේ නියැලීමට තරම් ඇය අසංවර අශිෂ්ට චරිතයක් වීම නිසා ඈ වෙත එල්ල වන පීඩාදිය. දෙවැන්න තමයි ඈගේ පහස සොයා එන පිරිමින් තුල රැඳි අසීමිත රති කාමය. එනම් ඔවුන් සතු පාප කඳ. ඒත් මේ කාරණා දෙකෙදීම දෝෂා විඳින්නේ ඇයම පමණයි. 

අඳුරේ පව් කරන දනා
එළියේ රවන ළඳුනේ

වර්තමාන සමාජය වෙත , එහි පවතින හිස්, බොරු, බොල් ආටෝපයන් සහ කුහකත්වය වෙත ප්‍රභල ප්‍රහාරයක් රචකයා විසින් දියත් කරන්නෙ මේ පද පේලියෙන්. ගණිකාවන්ට  කවදාවත් සමාජයේ ගරු බුහුමන්
හම්බ උනේ නැහැ.ඔවුන් නිතැතින්ම සමාජයේ ගැරහුමටත් පිළිකුලටත් ලක් වුනා. හැබැයි එතනදි එකඟ වෙන්න බැරි කාරණාව වෙන්නෙ විදියට ඇයට ගරහන, ඇයව පිළිකුල් කරන සමාජයම ඇයව පාවිච්චි කිරීම. ඈ වෙත එළිපිට රැවුම් ගෙරවුම් කරන, ඈව අපහසුතාවන්ට පත් කරන බොහෝ දනන් රෑ ඇඳුරේ ඈ හා එක්ව රහසින් පව් කරනවා. රාත්‍රියට ඈ හා තනිවෙද්දි ඈ දිව‍යංඟනාවක් වෙනෙවා. නමුත් සමාජය ඉදිරියේ ඔහුට ඇය වෛශ්‍යාවක් වෙනවා. 

ඒ කතාවත් එක්ක මගෙ මතකයට නැගෙන්නෙ දීප මෙහෙතා ගෙ  අධ්‍යක්ෂණයෙන් 2005 දී තිරගතවුනු 'Water' චිත්‍රපටය. එහි ගාන්ධි අනුගාමිකයෙක් වන නාරයන් ( ජෝන් ඒබ්‍රහිම් ), ආශ්‍රාමය මගින් බලෙන් ගණිකා වෘත්තීයට යොමු කරනලද කළ්‍යාණියන්ට ( ලීසා රේ ) පෙම් කලත් ඉහළ පැළන්තියේ බ්‍රාහමණිකයකු වන නාරයන්ගෙ පියා ඊට තදින්ම විරුද්ධ වෙනෙවා. ඔහු එක හෙලාම පවසා සිටින්නේ තම පුතු කළ්‍යාණියන් සමඟ යහන්ගතවීම තමන්ට ගැටලුවක් නොවන නමුදු ඈව විවාහ කරගැනීමට ඉඩ දිය නොහැකි බවයි. එම ඉල්ලීම ඉවතලන නාරයන් කළ්‍යණියන් කැන්දාගෙන ආවත් පසුව ඈ සිය දිවි හානි කරගන්නේ තම ගනුදෙනු කාර භවතෙක් තම මාමන්ඩිය කරගැනීමට ඈ තුළ ඇති අකමැත්ත නිසයි. අඳුරේ පව් කරන දනන් එළියේ රවන්නේ එහෙමයි.

මෙලෙස කවදත් ගණිකාවගෙ නිරුවත බැලීමට ලොල් වූ සමාජයට, සමාජයේම නිරුවත පෙන්වාදෙමින්, ගණිකාවගෙ ලැමට යටින් වූ ළය හඳුනා ගැනීමට වෙර දරන නිර්මාණයක් ලෙස මෙම ගීය නිම වෙනෙවා.
වස්දන්ඩත් සමග මුසුවන අමරසිරි හඬ ශ්‍රාවක සිත් සතන් භාවනීය දැහැනකට සමවද්දා ගනිමින් ගායනයේ යෙදෙනවා. විශෙෂයෙන්ම මෙහිදී සන්ගීත භාන්ඩයක් විදියට ගිටාරය යොදාගෙන ඇති ආකරයත් අපූරුයි. එය ගිටාරයකට වඩා සිතාරයක හඬක්  නංවමින් තරම දුකමුසු ස්වරයක් ගීතයට ගෙන එනවා. මේ ගීතය ඇහෙද්දි මනස පත් වෙන භාවනීය තත්වයන් වචනයෙන් විග්‍රහය අසීරු නිසාම අහලම බලන්න...

මෙවැනි ගීතයක් සිංහල ගීත කෙතට එක් කරන්න රචනයෙන් දායකවුනු රණ්බන්ඩා සෙනෙවිරත්නයන්ටත් සංගීතයෙන් දායකවුනු ප්‍රේමසිරි කේමදසයන්ටත් අමාමහ නිවන් සුවම පතන්නෙ ගීයෙ එකම හවුල්කරු ලෙස ජීවතුන් අතර සිටින අමරසිරි පීරිස් සහෘදයාට නිදුක් නිරෝගී චිර ජීවනය ලැබ තවත්දිගු කලක් සිංහල ගී කෙත පෝෂණය කරන්නට අවැසි ශක්තිය, ධෛර්‍ය්ය  වාසනාව ලැබේවායයි පතමින්.
 
 
Google+